Giá trị của bầu cử bị lung lay nặng nề với hai nghiên cứu vừa được công bố trên tập san « Nature » (27 tháng 2, 2009) bởi John Antonakis và Olaf Dalgas, thuộc phân khoa Kinh Tế, Đại Học Lausanne.
Ảnh của các ứng cử viên vào quốc hội Pháp, khóa 2002, được giới thiệu với những người tham gia cuộc nghiên cứu, theo từng cặp một, mỗi cặp cùng ứng cử vào một ghế Dân Biểu. Những người tham dự phải cho biết chọn lựa của mình giựa trên lượng định về khả năng, trí thông minh, độ thích nghi với chức vụ Dân Biểu v.v… chỉ qua một tấm hình (*). Kết quả : những người được chọn thường là những người đã thắng cử thật sự.
Các tấm ảnh ấy được trình bày cho các trẻ nhỏ từ 5 đến 13 tuổi, trong khuôn khổ trò chơi điện tử « Ithaque ». Các em phải chọn một thuyền trưởng để điều khiển chiếc tàu của các em đi từ thành Troie đến đảo Ithaque. Kết quả : chọn lựa của các em giống như sự chọn lựa của các người lớn và của cuộc bầu phiếu «thật».
Tóm lại, kết quả của một cuộc bầu cử tùy thuộc vào mặt mũi của ứng cử viên, hơn là sự sáng suốt, khả năng, đạo đức v.v… của họ. Mặt khác, sự chọn lựa của cử tri qua bầu phiếu giống y hệt như sự chọn lựa của trẻ em trong một trò chơi.
Người ta vốn biết bầu cử là một trò chơi rất tốn kém, bây giờ được biết thêm đó là một trò chơi … trẻ con ! Vấn đề là nhiều người đã gian khổ đấu tranh, kể cả hy sinh mạng sống, vì trò chơi ấy.
(*) Ảnh của các ứng viên được nhiều người biết đến đều bị loại bỏ để khỏi ảnh hưởng vào sự chọn lựa của các tham dự viên
